شهید مطهری و دیدگاه‏ های تربیتی قرآن

 بررسى اهداف، مبانى، شرایط، عوامل و راهکارها در تربیت قرآنى از دیدگاه شهید مطهرى است.  از نگاه شهید مطهرى، قرآن کتاب تربیت است و انسان استعدادهاى قابل رشد دارد و حرکت تکاملى انسان با مطالعه هدفمند نشانه‌هاى توحید در هستى و انسان قابل تحقق است. از این‌رو، استاد به تبیین واژه‌هاى کلیدى مطرح در باب تربیت و مطالعات خداشناسى، انسان‌شناسى و هستى‌شناسى اهتمام مى‌ورزد. ایشان فلسفه بعثت را نیز در حوزه تربیت انسان جست‌وجو مى‌کند و بعثت را زمینه شکوفایى استعدادهاى فطرى انسان مى‌داند و نتیجه مى‌گیرد که با فطرى بودن استعدادها، تربیت معنى پیدا مى‌کند. استاد، تربیت را تلاشى در جهت افزایش ممارست و بدنبال آن افزایش آگاهى و در نهایت "خوى"، "عادت" و "ملکه" مى‌داند. در تربیت دینى، هدف رسیدن به خداست و این هدف مبناى رشد و تکامل نیز به حساب مى‌آید و سه پایه دیگر عبارت است از حس کرامت، حس حقیقت‌جویى و وجدان اجتماعى، نه تنها بین این مبانى تأثیر و تأثر متقابل جریان دارد بلکه بین آنها و اقدامات تربیتى نیز همین تعامل برقرار است. حس کرامت مانع نیستى، حس حقیقت‌جویى مانع جهل‌زدگى، حس اجتماعى مانع خودمحورى و حس خداجویى اساس تمام تعالى‌هاى تربیتى است. استاد، بر تقویت اراده به عنوان تأثیرگذارترین عامل موفقیّت در مسیر تکامل و رشد تأکید مى‌کند و شرایط تربیت را رفع موانع موجود بر سر راه تربیت، سلامت جسم، امنیّت و آزادى اجتماعى و به ویژه آزادى معنوى برمى‌شمارد. ایشان، براى شخصیت انسان ابعاد متعدّدى قایل است و به همین دلیل از عوامل متعدد تربیتى از جمله: تفکر، ایمان، عمل، عبادت، محنت، احسان و محیط اجتماعى و تأثیر آنان در ابعاد تربیتى شخصیّت انسان با استناد به آیات قرآن نام مى‌برد. نیز بر این نکته تأکید دارد که عوامل یاد شده باید با هم مورد استفاده قرار بگیرند تا رشد متوازن و متعادل را نتیجه دهد و از تنش‌هاى ناشى از رشد ناموزون جلوگیرى کند.